Już kilka razy zaczynałam różne terapie i szybko z nich rezygnowałam. Za każdym razem coś mi nie pasowało. Kasa płynęła, a ja czułam się niezrozumiana. Miałam wrażenie, że nie dotykamy źródła moich problemów. Zawsze czułam, że potrzebuję konkretnych umiejętności i technik radzenia sobie z codziennością, a wokół takich umiejętności skoncentrowana jest właśnie terapia DBT.

Terapia DBT – definicja

Terapia dialektyczno-behawioralna (Dialectical Behavior Therapy, DBT) to kompleksowa forma psychoterapii opracowana przez dr Marshę Linehan na początku lat 80. XX wieku. 

Linehan czerpała inspirację ze swojego osobistego doświadczenia zaburzeń psychicznych oraz z praktyki medytacyjnej zen, którą praktykowała. Te czynniki ukształtowały jej holistyczne podejście do terapii. Dzięki intensywnej pracy i badaniom naukowym Linehan opracowała skuteczną formę terapii DBT, która do dziś jest z powodzeniem stosowana na całym świecie w leczeniu zaburzeń osobowości, depresji, uzależnień i innych problemów psychicznych.

Cztery filary terapii DBT

Terapia DBT opiera się na czterech podstawowych modułach, według których odbywają się sesje terapeutyczne:

1. Uważność (Mindfulness)

To kluczowy moduł terapii DBT, który uczy pacjentów świadomego, pełnego akceptacji bycia „tu i teraz”. Celem jest rozwijanie umiejętności obserwowania i akceptowania własnych myśli, uczuć oraz zachowań. Pacjenci uczą się na przykład, jak skoncentrować się na chwili obecnej, zamiast pogrążać się w emocjach. 

2. Tolerancja na dyskomfort (Distress Tolerance)

Ten moduł ma na celu kształtowanie umiejętności, które pozwalają przetrwać kryzysy i silne cierpienie psychiczne bez uciekania się do samouszkodzeń lub innych destrukcyjnych zachowań. Pacjenci uczą się technik samoregulacji i radzenia sobie z trudnymi emocjami w zdrowy sposób. 

3. Regulacja emocji (Emotion Regulation)

To moduł o rozpoznawaniu i efektywnym zarządzaniu silnymi i trudnymi emocjami. Pacjenci poznają pomocne techniki, dzięki którym można lepiej panować nad gniewem, lękiem czy rozpaczą oraz przestać reagować pod wpływem impulsów. 

4. Skuteczność interpersonalna (Interpersonal Effectiveness)

Ostatni moduł koncentruje się na budowaniu i utrzymywaniu zdrowych relacji z innymi ludźmi. Pacjenci uczą się asertywnej komunikacji, rozwiązywania konfliktów oraz stawiania granic. To umiejętności, które są niezbędne do zachowania równowagi pomiędzy własnymi potrzebami a potrzebami innych.

Struktura i przebieg terapii DBT

DBT jest zazwyczaj prowadzona w formie intensywnej, strukturyzowanej terapii grupowej oraz indywidualnej, które  trwają około 6-12 miesięcy. Pacjenci uczestniczą w cotygodniowych sesjach grupowych, podczas których ćwiczą konkretne umiejętności w ramach czterech modułów. Równolegle odbywają się spotkania indywidualne z terapeutą.

Terapeuci DBT oferują również telefoniczną pomoc w godzinach pracy, a nawet po godzinach, która ma charakter prewencyjny. Jest to krótka rozmowa telefoniczna z terapeutą DBT, która ma zapobiec samookaleczeniu lub innemu autodestrukcyjnemu zachowaniu. 

Skuteczność terapii DBT

Liczne badania kliniczne potwierdziły wysoką skuteczność DBT w leczeniu zaburzeń osobowości z pogranicza, depresji, zaburzeń odżywiania, uzależnień i innych problemów psychicznych. DBT okazała się szczególnie efektywna w ograniczaniu zachowań samobójczych i samouszkodzeń. 

Kompleksowe wsparcie, które jest oferowane w ramach tej terapii, pomaga pacjentom w osiągnięciu stabilności emocjonalnej, budowaniu zdrowych relacji oraz poprawie ogólnej jakości życia. Dzięki połączeniu różnych, wzajemnie uzupełniających się technik DBT stanowi kompleksową i skuteczną formę pomocy osobom, które zmagają się z poważnymi problemami psychicznymi.